Cyprus Quarterly Economic Monitor
Authors: G. Hardouvelis, I. Gkionis
Publication: May 2017, Year 2, Issue 2
Περίληψη:
Στο παρόν τεύχος του QUARTERLY ECONOMIC MONITOR της EUROBANK CYPRUS , Year 2, Issue 2, May 2017, περιγράφεται η πορεία της οικονομίας στους τελευταίους μήνες του 2016 και τους πρώτους μήνες του 2017, καθώς και η πορεία των μη εξυπηρετούμενων δανείων και ανοιγμάτων. Η οικονομική δραστηριότητα συνεχίζει την ανοδική της πορεία, το οικονομικό κλίμα παραμένει ιδιαίτερα ανοδικό, ενώ ένας από τους αξιολογικούς οίκους, η Standard & Poor’s, αναβάθμισε τον Μάρτιο την αξιολόγηση των κυπριακών κρατικών ομολόγων, των οποίων οι αποδόσεις είναι πλέον από τον περασμένο Νοέμβριο σταθερά μικρότερες από τις αντίστοιχες αποδόσεις των πορτογαλικών κρατικών ομολόγων. Συγχρόνως, τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια μειώθηκαν σε όγκο, χωρίς όμως αυτό να αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στο λόγο των δανείων αυτών προς το σύνολο των δανείων, αφού συγχρόνως μειώνεται και ο όγκος των συνολικών χορηγήσεων μέσω της διαδικασίας της αναμενόμενης απομόχλευσης του εγχώριου κυπριακού τραπεζικού συστήματος.
Η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας επαναλήφθηκε για έβδομο συνεχόμενο τρίμηνο και είναι από τις υψηλότερες αντίστοιχες ποσοστιαίες αυξήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Προέρχεται από τη συνεχιζόμενη ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης και τη μεγάλη θετική αντιστροφή στις ιδιωτικές επενδύσεις κυρίως εξοπλισμού μεταφορών (πλοία & αεροπλάνα), καθώς και τον τουρισμό, ο οποίος συνεχίζει να αυξάνεται και οδεύει προς την επίτευξη ενός νέου ρεκόρ αφίξεων μέσα στο 2017. Συγχρόνως, οι καθαρές εξαγωγές είχαν αρνητική συνεισφορά στην εγχώρια ανάπτυξη, αφού οι εισαγωγές παρουσίασαν σημαντική αύξηση (12% QοQ στο 4ο τρίμηνο του 2016), ενώ οι εξαγωγές παρουσίασαν μόνον μια πολύ μικρή άνοδο. Η ανάκαμψη στην ιδιωτική κατανάλωση και στις εισαγωγές είναι συνεπής με την πολύ μεγάλη βελτίωση στο οικονομικό κλίμα, το οποίο απέχει ελάχιστα από το προηγούμενο υψηλό της περιόδου του 2008, πριν τη χρεοκοπία της Lehman Brothers. Συγχρόνως, και η εμπιστοσύνη προς το εγχώριο τραπεζικό σύστημα αυξάνεται, γεγονός που αποτυπώνεται και στην αύξηση των εγχώριων καταθέσεων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στις τράπεζες.
Οι αξιολογικοί οίκοι διαφοροποιούνται σημαντικά μεταξύ τους ως προς την άποψή τους για την πιστοληπτική ικανότητα του κυπριακού Δημοσίου. Η Standard & Poor’s, μετά την τελευταία αναβάθμιση που έκανε τον Μάρτιο του 2017, βαθμολογεί την Κυπριακή Δημοκρατία μόνον ένα σκαλοπάτι πριν το όριο της επενδυτικής βαθμίδας (Investment Grade), η Fitch 3 σκαλοπάτια, και η Moody’s 4 σκαλοπάτια. Η διαφοροποίηση δεν αποτελεί αίνιγμα, αφού η κρίση υπήρξε μεγάλη, το δημόσιο χρέος αυξήθηκε σημαντικά και οι αξιολογικοί οίκοι σπάνια προχωρούν σε γρήγορη επανεκτίμηση των προοπτικών μιας οικονομίας και της ικανότητας του Δημοσίου να αποπληρώνει το χρέος του στην ώρα του. Υπό αυτό το πρίσμα, η γρήγορη επανεκτίμηση της Standard and Poor’s αποτελεί πρωτοποριακή συμπεριφορά, που πιθανόν να οφείλεται στην αξιοπιστία των κυπριακών Αρχών ως προς τον χειρισμό της κρίσης.
Σήμερα η σημαντικότερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η κυπριακή οικονομία είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Το ποσοστό των μη-εξυπηρετούμενων δανείων και μη-εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, τόσο ως ποσοστό των συνολικών χορηγήσεων όσο και ως προς το συνολικό μέγεθος της οικονομίας, εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα υψηλό, από τα υψηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, η εντατική και η συστηματική προσπάθεια των τραπεζών στα πλαίσια του νέου νομικού πλαισίου και σε συνδυασμό με την ανάκαμψη της οικονομίας οδηγούν στη σταδιακή μείωσή τους.
Βεβαίως, η ταχύτητα υλοποίησης της μείωσης των μη-εξυπηρετούμενων δανείων και ανοιγμάτων σε κάποιο βαθμό υστερεί των τεσσάρων στόχων που έχουν τεθεί από την Κεντρική Τράπεζα για το τελευταίο τρίμηνο του 2016. Πιο συγκεκριμένα, στα θετικά συγκαταλέγονται τα αποτελέσματα για τους Δείκτες 1 και 3 και στα αρνητικά, τα αποτελέσματα για τους Δείκτες 2 και 4. Ο στόχος για τον Δείκτη 1 («Προτεινόμενες βιώσιμες αναδιαρθρώσεις») έχει υπερκαλυφθεί, ενώ και ο στόχος για τον Δείκτη 3 («Αναδιαρθρωμένα δάνεια για τα οποία οι όροι που είχαν τεθεί τηρούνται και παρουσιάζουν καθυστερήσεις κάτω των οκτώ ημερών») παρουσιάζει οριακή μόνον υστέρηση, καταδεικνύοντας την μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλεται για βιώσιμες αναδιαρθρώσεις. Στον αντίποδα, ο Δείκτης 2 («Εγκεκριμένες/Διεκπεραιωμένες βιώσιμες αναδιαρθρώσεις») παρουσίασε την μεγαλύτερη υστέρηση, ενώ μικρότερη υστέρηση παρουσίασε ο Δείκτης 4 («Δάνεια με καθυστερήσεις από 31-90 ημέρες στην αρχή του τριμήνου, τα οποία στο τέλος του τριμήνου δεν παρουσιάζουν καθυστερήσεις»).
Download Cyprus Quarterly Economic Moniitor, Year 2|Issue 2 pdf